نیمه ماه، تازه‌ترین کار کارگردان ایرانی کرد تبار، بهمن قبادی، فیلمی جاده‌ای و چند بعدی درباره آزادی، مرگ و موسیقی است که با بافتی مردم‌شناسانه و صحنه‌هایی گویا، دشواری‌های زندگی کردهای ایرانی را مطرح می‌کند.

این فیلم با یک صحنه‌ رقت‌انگیز آغاز می‌شود: با نما‌ی زورآزمایی دو خروس جنگی که در میان هیاهو و داد و فریاد صاحبان آن‌ها و جماعتی که بر سر پیروزی این یا آن خروس با هم شرط‌بندی می‌کنند، به جان هم انداخته شده‌اند. حدس این که این جنگ خروس در گوشه‌ای از کردستان رخ می‌دهد، چندان دشوار نیست: هم لباس و هیبت این مردان هیجان‌زده از تبار کردی‌شان خبر می‌دهد و هم فریادهای تشویق و فحش و لعنت‌هایی که می‌کشند و می‌فرستند، به زبان کردی است. پس از چند لحظه، نماهای پریشان‌کننده جنگ خروس، جا به جا قطع می‌شوند و دوربین با دنبال کردن پسرکی که در کوچه پس کوچه‌های تنگ و تاریک و نیمه ویرانه دهی در حال دو است، تماشاگر را از دیدن چگونگی خونین و مالین شدن دردناک خروس‌ها، معاف می‌کند. بیان تصویری همین چند صحنه برای آن که تماشاگر تصور کند، باز هم با فیلمی با بافتی قوم شناسانه روبرو است، به قدر کافی گویا ست. این برداشت به ویژه، با خواندن نوشته زیر که در ابتدای فیلم می‌آید، قوت می‌گیرد: به دلیل اهمیت موضوع و موضع خاص کارگردان، آگاهانه تصمیم گرفته شده است که فیلم به زبان اصلی، یعنی کردی و با زیرنویس آلمانی نشان داده شود.‌

به گزارش رادیو آلمان ، وقتی بهمن قبادی شروع به تعریف داستان زندگی قهرمانش، مامو، یعنی تک خال موسیقی کردی آن دوره می‌کند، تماشاگر می‌پندارد که حالا با فیلمی جاده‌ای سر و کار دارد. چون مامو با وجود بیماری، پس از سقوط صدام و آزاد شدن کردستان عراق، قصد دارد با ده پسر نوازنده‌اش عازم این دیار ‌شود، تا اولین کنسرتش را در آزادی و با عنوان فریاد آزادی در این منطقه آزاد شده، به اجرا در آورد. این سفر ماجراجویانه قرار است با اتوبوس فکسنی‌ای ‌که دوست وفادار مامو، کاکو، آن را تعمیر و حاضر کرده‌، صورت بگیرد. ناگفته پیدا است که این اتوبوس هرگز به مقصد نمی‌رسد و مسافتی که در این فیلم جاده‌ای طی می‌شود، در واقع از چند متر هم تجاوز نمی‌کند. با این حال مامو، امید اجرای این کنسرت از پیش برنامه‌ریزی شده را از دست نمی‌دهد. در حالی‌که نه تنها مشکلات و دشواری‌های غیر‌مترقبه، بلکه مرگ هم که در هیبت زنی زیبا و سرخ پوش او را مثل سایه، گام به گام دنبال می‌کند، رسیدن به مقصد عراق را ناممکن جلوه می‌دهد.

تکرار صحنه‌های درگیری مامو با مرگ، از سوی دیگر، فیلم نیمه ماه را به سرودی تصویری در ستایش زندگی و هجو مرگ نزدیک می‌سازد. به ویژه هنگامی که در انتهای فیلم، زن زیبایی تابوت مامو را در چشم‌اندازی بی‌انتها، مسحورکننده و پوشیده از برف به دنبال خود می‌کشد. این صحنه بس گویا که با موسیقی‌ای جادویی همراه است، به وجه دیگر فیلم که تمجیدی از این هنر و دست‌اندرکاران آن است، اشاره دارد.

قبادی، خود در باره شخصیت مامو و رابطه آن با موسیقی می‌گوید: این فکر که از شخصیت مامو، نوعی موتزارت کردی بیافرینم، خیلی خوش‌آیندم بود. امیدوارم که توانسته باشم این آرزو را برآورده سازم و روح مامو را به موتسارت نزدیک کنم.

 نیمه ماه، فیلمی جاده‌ای و چند بعدی درباره آزادی، مرگ و موسیقی است که با بافتی مردم‌شناسانه، مسایل زندگی کردهای ایرانی را مطرح می‌کند؛ فیلمی دیدنی که نام بهمن قبادی را چون زمانی برای مستی اسب‌ها و لاک پشت‌ها هم پرواز می‌کنند، دوباره به صفحات نقد فیلم اغلب روزنامه‌های اروپا کشانده است.

 جانت کاستولیس”، منتقد فیلم روزنامه نیویورک تایمز در این‌باره نوشته است:
«”نیمه ماه” اثری حساس، خنده‌دار، به‌یادماندنی و خارق‌العاده است که به طرز ظریفی، میان واقعیات تلخ کردستان و قدرت جادویی رویاهای «‌مامو» (یکی از شخصیتهای فیلم) تعادل برقرار می‌کند.»
نیویورک تایمز در ادامه می‌نویسد: «این فیلم که الهام گرفته از “رکوئیم” موزارت است، تفکر تکان‌دهنده انعطاف‌پذیری در رویارویی با مصیبت را نشان می‌دهد. وقتی یک هدف والاتر در میان است، مرگ باید خود را به عقب نشاند.»
“تای بور” از روزنامه “بوستون گلوب” هم در نقد ساخته‌ی قبادی آورده است: « این کارگردان با “نیوه‌مانگ” مهارت خود را در به تصویر کشیدن بی‌خانمانی در قالب شعر سیاه کمیک نشان داد. این فیلم که گرایش موزیکال دارد، ناهمگونی‌های فرهنگی را به تمسخر می‌گیرد؛ جاییکه اهالی یک روستا، همگی ایمیل یاهو دارند.»
“کرک هانیکات”، از سایت فیلم هالیوود ریپورتر نیز در مطلب خود آورده است: «قبادی برای اولین بار با بهره گرفتن از عوامل ساخت و تهیه‌کنندگان غربی، فیلم تاثرآور و عاقلانه دیگری ساخته است که در بسیاری از جشنواره‌ها نمایش داده خواهد شد و سالن‌های سینمای جهان را در اختیار خواهد گرفت. قبادی نشان داده است که در استفاده از بازیگران غیر حرفه‌یی که هم برای خود و هم برای مردم بازی می‌کنند، کاملا آشنا است.»

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: